1. yol Çizgi ölçeğin boyu harita uzunluğu olarak kabul edilir. Çizgi ölçeğin üzerindeki başlangıç ve bitiş değerlerinin toplamı gerçek uzunluğu verir. Ölçek formülünde yerine yazıldığında kesir ölçek değeri elde edilmiş olur. 2. yol Çizgi ölçekte her bir çentik aralığı harita uzunluğu olarak kabul edilir.
Kesir ölçek , küçültme oranının yani ölçeğin kesir ile ifade edilmesidir. Pay ve payda şeklinde yazılan kesir ölçeklerde birim olarak santimetre (cm) kullanılır ve pay daima 1'dir.
Kesir ölçekte pay daima 1'dir. Payda küçüldükçe ölçek büyür, payda büyüdükçe ölçek küçülür. Kesir ölçeklerde, birim cm olarak alınır. Örneğin: 1/500.000 ölçekli haritadaki 1 cm uzunluk gerçekte 500.000 cm küçültülmüştür. 500.000 cm = 5 km olduğuna göre bu haritadaki 1 cm ile gösterilen uzunluk gerçekte 5 km'ye eşittir.
Kesir ölçek : Küçültme oranı kesirli sayılarla ifade edilen ve haritalarda en çok kullanılan ölçeklerdir. 1/500, 1/5.000, 1/50.000, 1/500.000 gibi. Kesir ölçeklerde pay her zaman 1 dir. Paydada yer alan sayı ise, haritası çizilen alanın kaç defa küçültüldüğünü gösterir.
Çizgi bir diğer adıyla çizik ölçek ; harita ya da teknik çizimin bir köşesinde çizgi halinde bulunur. Çizim üzerindeki uzunlukların gerçek ölçekleri bir doğru üzerinde gösterilir. Kesir ölçekte ise uzunluğun kaç eşit parçada küçültüldüğü anlatılır.
2-Grafik ölçek : Eşit olarak ayrılmış bir çizgi üzerinde, harita üzerindeki uzunlukların gerçek uzunluklara oranının gösterildiği ölçeklerdir. Grafik ölçek ya da çizgi ölçek veya çizik ölçek denilir.
Ölçek paydası santimetre cinsinden ifade edilir. Bölme işlemini yaparken birimler eşit olmalıdır. Bu nedenle gerçek uzunluğu cm'ye çevirmek gerekmektedir. Sorularda km veya metre cinsinden verilen gerçek uzunluklar mutlaka santimetreye çevrilerek, pay ve paydanın eşit birimlerde (cm) olması sağlanmalıdır.
Projedeki bu küçültme oranına ölçek denir. Ölçekte küçültme oranı paydaya yazılan sayıdır. 1/500.000 ölçekli bir projede herhangi bir gerçek uzunluk 500.000 defa küçültülmüş demektir. 1/100 ölçekli bir projede gerçek uzunluğun 100 kat küçültüğü anlamı çıkar.
Ölçek ; 1/100,000 ölçekli haritada ; 1 cm. lik ölçülen yer gerçekte 100,000 cm veya 1000 metre veya 1 kilometredir. 1/25,000 ölçekli haritada ; 1cm.lik ölçülen yer gerçekte 25,000 cm veya 250 metre dir. 1500 m.lik yürüyüş mesafesi 1/50,000 lik haritada 1500/50,000 = 3 cm olarak gösterilir.
Ölçek büyüdükçe kesrin paydası küçülür. Ölçek küçüldükçe kesrin paydası büyür. Örneğin: 1/25.000 ölçeği 1/100.000 ölçeğinden daha büyüktür. Ölçeği büyük olan haritalar daha fazla ayrıntı içerirler.
Her plan ve haritanın ölçeği şeklin sağ alt köşesine yazılır . ölçekli bir planda, gerçekte 100 cm olan bir uzunluk plan üzerinde 1 cm olarak gösterilir. Başka bir değişle planda 1cm olan uzaklık gerçekte 100 cm'dir.
Ölçeği hemen şeklin altına veya yanına yazılır .
Ölçek hesaplama yapılırken en basit şekilde harita uzunluğu gerçek uzunluğu bölünür. Böylece ortaya çıkan ölçek harita ölçeği şeklinde ifade edilmektedir. Mesela 100 metre olan bir bölge için, 2 metrelik bir harita üzerinde gösterimi yapılacak ise, 2 sayısı 100 sayısına bölünür ve buradan işlem çıkarılır.
Ölçek küçüldükçe kesrin paydası büyür. Örneğin: 1/25.000 ölçeği 1/100.000 ölçeğinden daha büyüktür. Ölçeği büyük olan haritalar daha fazla ayrıntı içerirler. Yalnız gösterdikleri alan küçük olur .
SON YAZILAR
Kara Sevda senaryo yazarı kimdir?
POS cihazından iade işlemi nasıl yapılır?
Girişimcilik fırsatları nelerdir?
Diriliş Ertuğrul da oynayan Sungur Tekin kimdir?
Cevşen kolye içinde ne yazıyor?
Nar evde nasıl ayıklanır?
Halkalı Vergi Dairesine hangi otobüs gider?
Interseksüel nasıl oluyor?
Hobbit Yüzüklerin Efendisi ile bağlantılı mı?
Fonograf ne zaman icat edildi?
Panama kanalının özellikleri nelerdir?
Dedektör de pi sistem nedir?
Istanbul'dan Mersin'e uçak bileti kaç para?
Dost tam yağlı süt kaç kalori?
YKM kaç mağazası var?
Kasımpaşa ilçesi nerede?
Sosyoloji Bölümü öğrencileri nerede staj yapar?
Bağlaç olan de nasıl bulunur?
Istanbul Hilton otel sahibi kim?
Aksaray Yeni Cezaevi kaç kişilik?
Evde dana ayak paça nasıl temizlenir?
Ileri matematik konuları nelerdir?
Hemşirelik sayısal mı eşit ağırlık mı?
Gaziantep kahvaltı nerede yapılır?
Kesir ölçek ve çizgi ölçek nedir?
Kemerde akşam ne yapılır?
Banka borcu olan devlet memuru olabilir mi?
Hep Yek Tavla ne demek?
Nasyonal Sosyalizm nedir kısaca tanımı?
iPhone 5S ses sorunu nasıl çözülür?
Apartmandan biri nasıl atılır?
Trileçe hangi ülkeye ait?
Softonic virüslü mü?
9 sınıf nakil işlemleri 2021 ne zaman bitiyor?
Piri Sani kimin lakabı?
Restasis göz damlası ne işe yarar?
Erbakan Malkoç kaç yaşındadır?
Ahlat suyunun faydaları nelerdir?
Islak kurabiye tarifi nasıl yapılır?
2 GB hafıza kartı ne kadar müzik alır?
